“Thủy điện xả lũ” là cụm từ kinh hoàng đối với người dân, là sự lo lắng của các cấp chính quyền vùng hạ du mỗi khi có lũ về. Người dân hoảng loạn tránh lũ trong khi các Thủy điện vẫn vận hành xả lũ đúng Quy trình được duyệt. Như vậy điều người dân hạ du muốn và Thủy điện muốn vẫn chưa trùng khớp. Mùa lũ 2016, sự kiện Thuỷ điện Hố Hô xả lũ làm dư luận xôn xao là bài học nóng hổi. Đó là điều trăn trở của lãnh đạo Công ty Cổ phần Sông Ba (SBA) khi vận hành Nhà máy thủy điện Krông H’năng, là làm sao đảm bảo người dân chịu đựng lũ một cách dễ chịu nhất và hồ thủy điện tích nước đầy hồ vào cuối trận lũ.

Vì vậy, từ trước mùa lũ 2016, SBA đã quán triệt tư tưởng chỉ huy trong bộ máy của mình là ”chủ động, chuẩn bị tích cực để đón lũ về hồ, vận hành giảm lũ tốt hơn quy định, tích nước hợp lý và luôn phải bảo đảm an toàn tuyệt đối cho vùng hạ du”. Vì vậy mặc dù trải qua 8 đợt lũ liên tiếp trong tháng 11, 12 năm 2016 nhưng kết quả vận hành của Nhà máy thủy điện Krông H’năng đã đạt kết quả mong muốn, được các cấp thẩm quyền đánh giá tốt.

Ngày 27/12/2016 tại Nhà máy thủy điện Krông H’năng, Đoàn kiểm tra liên ngành do Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp - Bộ Công Thương chủ trì đã kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật về quản lý an toàn đập và quá trình vận hành xả lũ của hồ thủy điện Krông H’năng. Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã nhận xét: “SBA thực hiện tốt quy định của pháp luật về quản lý an toàn đập đối với đập thủy điện Krông H’năng và đã phối hợp tốt với địa phương, các đơn vị liên quan trong việc vận hành hồ chứa thủy điện Krông H’năng” (trích biên bản kiểm tra ngày 27/12/2016).

SBA vận hành hồ Krông H’năng tốt là nhờ công tác chuẩn bị chu đáo từ trước và đã ứng dụng các kết quả nghiên cứu của SBA vào trong vận hành hồ:

   - Sử dụng thiết bị đo mực nước hồ với độ chính xác 1mm phục vụ nhận định tốc độ lũ về, tính toán chính xác Qvề tức thời tại từng thời điểm quan trắc. Quan trắc mưa tại 8 điểm trên toàn lưu vực với tần suất 1giờ/lần (khi Qvề tăng nhanh, quan trắc 30’/lần) đưa dữ liệu mưa giờ vào phần mềm HEC HMS để tính toán dự báo đường quá trình lũ về, thời gian xuất hiện đỉnh lũ trong thời gian 06 giờ, 12 giờ, 18 giờ và 24 giờ tới. Nhờ vậy, công tác chỉ huy và vận hành hồ luôn được chủ động hoàn toàn trong mọi tình huống thời tiết;

   - Đã sử dụng kết quả nghiên cứu về đường đặc tính lũ để tìm thời điểm bắt đầu xả lũ, xác định lưu lượng xả tràn với từng cấp không đột biến, được người dân và chính quyền hạ du yên tâm. Giải pháp xả lũ này đã được báo cáo tại Hội chợ công nghệ và thiết bị Hà Nội (TECHMART) năm 2016.

Trong quá trình vận hành hồ Krông H’năng để giảm lũ cho vùng hạ du, SBA đã làm tốt công tác phối hợp với cấp địa phương vùng hạ du, thường xuyên báo cáo đến Ban chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh Phú Yên và các cấp liên quan, cập nhật kịp thời các thông tin tình hình vận hành hiện tại và dự báo mực nước hồ, lưu lượng đến hồ trong 24 giờ tiếp theo, được đánh giá cao và tin tưởng của chính quyền địa phương các cấp. Một số Sở, ngành tỉnh Phú Yên đã đến kiểm tra thực tế và khen ngợi. Việc xả nước điều tiết giảm lũ, cắt lũ cho vùng hạ du sông Ba đã thực hiện nghiêm túc Quy trình liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba (QT.1077) và lệnh vận hành của các cấp thẩm quyền tỉnh Phú Yên và xác lập tính trước 4 giờ nên không tạo ra sự bất ngờ và xả lũ êm nên thực tế đã không có thiệt hại cho hạ du.

Như vậy, thực tế để Thuỷ điện xả lũ không còn là cụm từ ký ức kinh hoàng đối với nhân dân vùng hạ du và dư luận, các Chủ hồ thuỷ điện đều hoàn toàn chủ động, sáng tạo  làm được với tâm huyết thực sự vì sự yên lành cho nhân dân vùng hạ du trong công tác phòng, chống thiên tai lũ, lụt khắc nghiệt trong mùa lũ hằng năm, bảo đảm an toàn của công trình và đáp ứng hiệu quả phát điện cho các Nhà máy thuỷ điện.

Trong thời gian đến theo kế hoạch nghiên cứu của mình, SBA tiếp tục nghiên cứu một số đề tài như: Công cụ xả lũ tự động, công cụ chỉ huy vận hành liên hồ chứa...góp phần hỗ trợ các địa phương và các Chủ đập thuỷ điện nâng cao năng lực chỉ huy phòng chống thiên tai lũ, lụt và vận hành phát điện  đạt hiệu quả nhất.

Hồ và đập thuỷ điện Krông H’năng sau mùa lũ năm 2016

Hệ thống thiết bị đo mực nước hồ tự động do SBA thiết kế, lắp đặt tại hồ Krông H’năng

Đoàn kiểm tra Bộ Công Thương tại Nhà máy thuỷ điện Krông H’năng

Đoàn kiểm tra Bộ Công Thương làm việc tại hiện trường Đập thuỷ điện Krông H’năng

Công ty CP Sông Ba báo cáo Đoàn kiểm tra về kết quả thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý an toàn đập và vận hành xả lũ trong mùa lũ 2016 của hồ Krông H’năng.